MUHACİR KELİMELER HARİTASI

Tanrım, biz sürgün yollarında kırılırken

Sen hangi sokaklarda dolaşıyordun?

Muhacir ömrümün kalan tek tanığı

Kız kardeşim Rabia Öğe’ye

Muhacir Kelimeler Haritası

Sedat Şanver

yazı kültürü

MUKADDİME

Tanrım,

Yaratan sen değil misin bu yeri ve bu göğü

Ve içindekileri ve altındakileri

Dağın taşın üstünde hoyratça dolanan

Bu  kaygısız güneşin tapusu sende değil mi?

Öğütüp un yaptığımız buğdaya renk katan

Otlara, sulara ve elbet tuza tat ekleyen

Bülbüle ses, güle nefes üfleyen sen değil misin?

Sen değil misin alan ve veren; yoku var eden?

Bağışlayan ve cezalandıran?

Uçmak isteyen karıncayı havalandıran?

Avcının gözünü kör edip tavşanı tuzaktan kurtaran?

Tohumun zerresine mucize saklayan?

Senin hükmün değil mi bizi insan eyleyen?

Nedir başımıza gelen sebebi sorgulanmaz bunca dert?

Söyle, kime yük oldu bu fukara beden?

Kimden dilenip kimin mutfağında yedi yağlı börekleri?

Gölgemiz perde olup hangi ışığı örttü?

Hangi meyhanenin şarabı dolaşıyor damarlarımızda?

Eşiğinde sızıp kaldığımız bu kapı kimin? Söyle,

Hangi günahın cezasıdır payımıza düşen bu kıyam?

Dökülen bunca kan hangi kabahatin karşılığı?

Korkularını üstünden atamayan silahla

Nasıl savunacağız kendimizi?

Ceylanın bileği kırık, kuzunun eti çürük, kekliğin dili eksik

Suya fırlatılan taş sekmeden batıyor dibe

Kesilen baş inat etmiş düşmüyor omuzdan

Acemiyiz, bildiklerimiz işe yaramıyor senin sofranda

Ekmeği hangi elle koparıp çorbayı hangi kaşıkla içeceğiz?

Bıçak neyi kesecek; tahtanın üstünde ne doğranacak?

Darağacında kimi asacağız?

Ateşte kim yanacak, kim pişecek? Son adımını

Uçurumdan aşağı atacak cahil de kim?

Aradığını bulmadan eve dönen biçarenin suçu ne?

Sözün uçup gitmesine nasıl tahammül edebilir gönül?

Sebebi olmalı tüm bunların; harflerin yan yana gelmesinin

Renklerin, seslerin, kokuların; hainlerin ve kahramanların

Dölleyen erkeğin, doğuran kadının

Gülün rengi ile güneşin durduğu yerin

Uyuduktan sonra uyanmanın, öldükten sonra dirilmenin

Hasta olup şifa bulmanın

Sebebi olmalı senin karşında diz çökmenin

Yazgımızı

Anlayacağımız dilde fısılda rüzgârdaki suretimize

Hazırız; söyle, bilelim:

Sen değilsen bu zulmü bize reva gören kim?

DOĞUM SANCISI

Az kalsın her şey bitti, diyorduk; yeni başlıyormuş meğer

Düştüğü yere gömeceğiz bundan sonra ölenleri

Yolları yormanın anlamı yok

Takati kalmamış kimsenin

Sıkı kundaklara sarıp sarmalayın boynunuzdaki muskayı

Hava soğuk

Çeşmenin alnına yazılı kûfi ayet buz kesmiş

Derin uykuları uyuduğu beşikte üşüyor tanrının sureti

Gel, kırlara doğru çıkalım

Kendi ayaklarımızla yürüyelim patikalarda

Taş, çaresiz teslim olacak çekiç darbelerine

Börtü böcek yitirecek yurdunu; unutma

Ağzında dili olanlar oturacak sofranın baş kısmına

Bak, karınca yuvalarını korku kaplamış

Gaz doldurup ateşe veriyorlar tünelleri

Gidenler bir başına, uğurlayan yok

Kaleler kuşatılmış, burçlarda yalnızlık dalgalanıyor

Acıyı diri tutmaya yardım ediyor zulmet

Kadınlar, suyun altında kaygıyla başlıyor ibadete

Kuşku her köşeyi işgal etmiş; sıra kimde, bilen yok

Az sonra biri daha ayrılacak aramızdan

Ağız açılmadan sayım başlıyor hiçlik âleminde

Yoktan var edecek tanrı, pencereler tedirgin

Sırça köşkte görünmeyeni gösteren duman

Ağır adımlarla işten eve dönüyor işçiler

Duvarın üstünde yan yana sıralanmış sokak kedileri

Usulca ikiye yarılıyor bacaklar, tarifsiz bir kızıl çığlık

Ansızın en zayıf noktasından kırılıyor fay hattı

Ortalığa saçılıyor tespih taneleri; imameyi sıkı tutun

Şimşekler, gök gürültüleri; nefes alan meçhul katre

Kendini ıslah eden bulut kümesi

Başladı işte fırtına

Buğulu manzara çekip gitti dağlardan

Geldi dayandı mahrem kapıya mucize

Böyle giderse her tarafı ışıltıya boğar bu yağmur

İçimizden birinin söylemesi gerek:

Acının acıyı değil; sevinci beslemesi marifet

Anlıyoruz; biz asla öğrenemeyeceğiz bu zavallı ömürde

Değirmenin çarkı neden boş yere suyu öğütür

Rüzgâr neden önüne katıp götürür eksik ömrü

Cevabın kendisi olmuyor hayatımıza hükmeden

Soruları baştan çıkaran bilinmezlik şehveti

Her yol çatalında yeni bilmece çıkıyor karşımıza

Bak, bir insan daha silah olarak kullanıyor ellerini

Tuzlu ekmek yiyor, su içiyor ve yürüyor sadece

Öç alıyor eksik yaşanmış zamandan

Damarlarını söküp fırlatıyor düşmanın önüne

Kan fışkırıyor sözcüklerin arasından

Çocuklar yanık kirpikleriyle direniyor lanetli masala

Sakallar usturayla dipten kazınmış

Bıyıkların ucundan tütün kokusu sarkıyor

Elini toprağa sürüp abdestini tazeliyor kaktüs

Olan biteni anlatmak parmaklara düşüyor

Elbette biz, sonrayı ve ölümü hep merak eden biz

Sebebini bilmeden eşeliyoruz mezarları

Olan bitene kimse şahit olmayınca, çıldırıyoruz

Günler boşuna avutuyor amin bekleyen duaları

Birbirimizin elini tutalım korktuğumuz gecelerde

İçecek suyu, yiyecek ekmeği olalım yoksul bedenlerin

Karayel alıp başını gitmeden başka denizlere

Bitirelim insafsız savaşları

Bülbülün aşktan daha önemli işi var kafeste

Geyiğin bakışları boşluğa saplanmış kaderini bekliyor

Kavganın sonunda

Tüfeğin tarihini yazacaklar tabaklanmış derinin üstüne

Keklik son efsanesinde tuhaf telaşlı

Yaban keçisi kendini en kötü sona hazırlamış

Bir ayağı boşlukta, kaderinin üstünde zıplıyor alageyik

Ceylan, avcının kucağında tek başına tutuyor yasını

Gözler ağır, el ayak şişkin, dudaklar kuru

Evliyaların uzun kemikleri çatırdıyor sancıdan

Yüksek tavanlı binalarda ararken tanrıyı

Bu kadar eziyet çekeceğimizi nasıl tahmin edebilirdik?

Bir düş ülkesi uğruna öleceğimiz kimin aklına gelirdi?

Rüyada görsek inanmazdık

Turnalarla birlik olup sonsuzluğa uçacağımıza?

Çocuğum

Sen değilsin yeryüzünün sahibi

Ellerin, bacakların; içten içe kanayan saç dipleri

Kaskatı kesilmiş bu damarlar senin değil

Kuru cam parçasına dönmüş tırnaklar

Az daha zorlasan “çıt” diye kırılacak ruh

Sana ait değil buralı olan hiçbir nimet

Dünyanın kahrını görmekten yorulmuş gözleri

Yuvalarından söküp körlere dağıt

Bak, buruşuk derinin altından kemikler fırlamış

Anla ve öğren; efendi değil, kölesin bu tenin içinde

Söyleyin; canı ağrıtan bu yer neresi, kimin yurdundayız?

Açılın önümüzden, asılacağımız sehpayı görelim

Celladın beklemeye tahammülü kalmamış, kalmasın

Güle ihtiyacımız yok, koynumuzda büyüttük biz dikenleri

Çekin kenara bu sefil, bu berduş ahaliyi

Kimse bilmiyor kimin eline düştük

Bize küfreden bu soysuz kalabalığın sahibi kim?

Göğsümüzü ikiye yaran çakıl taşına soralım

Nehrin bitmeyen derdini söze o döker belki

İnsan kendinden neden umudunu keser

Çok geç öğreniyoruz biz bütün bunları

Gün bitiminde aynı şey oluyor yine

Kimin olduğu belli olmayan ses

Karşı duvara çarpıp kucağımıza düşüyor

Payımıza bir tek kupkuru söz kalıyor bu âlemde

Doru kısrak ruhunu alıp gidince aramızdan

Anılar, sararmış yüz, kırgınlıklar uyuyor yatakta

Sonunda İbrahim’in de öldüğünü anlıyor herkes

Meğer her şey yeni başlıyormuş

Hazır olun, size daha kötü haberler de vereceğim

TAŞ AĞRISI

Meğer bilmeden

Ne çok korku saklamışım ben bu bedenin içine

Ömür,

Koşar adımlarla geçiyor yanıbaşımızdan

Aldırma söylenenlere

Çeşmenin suyu kesik, bize ne

Yıkanacak gömleği olan düşünsün

Çekip kopar

Memelerinin ucuna yanlış dikilmiş düğmeyi

Derinin altında ne varsa dökülsün ortalığa

Dolaştığımız sokaklara savur kuşkuları

Usulca mırıldanmaya başla sevdiğin şarkıları

Boş ver başımıza gelen bütün belalara. Bak

Önünde öylesine durup sebepsizce bekleştiğimiz

Bir türlü içini göremediğimiz

Ne çok hiçlik duruyor gözümüzün önünde

Elinde kalan kelimelerle kendi efsaneni yaz

Zamanın pörsümüş etine geçir dişlerini

Takatin kalmışsa ayağa kalk

Terk et seni yatırdıkları yatakları, bırak

Meydanlara dikilmiş anıtların kaidesinde

Sonsuza dek yaşayacaklarına inananlar uyusun

Bırak, kendi alfabesiyle okusun herkes

Bu mağlup hikâyenin eğri büğrü harflerini. İsteyen

Bir yenilgi daha ekleyerek katılsın kavgaya

Parmak uçlarını yakan alevle oynaş

Bak, durmadan yer değiştiriyor şehrin sakinleri

Göğün ayıpları kutsal evlere sığınmış. Gece,

Bir türlü bıkmıyor kesik kesik öksürmekten

Az daha zorlasak göğüs kafesini

Ciğerleri avuçlayıp masaya koyacak

Tırnak kanatıyor deştiği yarayı

Gel, hiçliğin ellerinden sıkıca tutup

Emin adımlarla yürüyelim cennetin cahil köşelerine

Keklik, çığlık çığlığa aşkı çağırıyor yardıma

Yangın, haşarı kıvılcımla işaretliyor yakacağı yöreyi

Seherin serinliğinde dudaklara ilişmiş tekerleme

Herkes, ilkin kendi hastasına çare arıyor

Buz, dağdan kopardığı kılıcı bulutlara saplamış

Her insan başka dünyanın kahramanı

Ne varsa sona eriyor; anlıyoruz, burada bitiyor yol

Sahipsiz sesler ansızın çevirip kafasını

Cama fırlatılmış taşı görüyor

İçimdeki bekleyişi kalabalıklarla uğurluyorum sonsuzluğa

Ateşin külden korktuğu söylenirdi; bak, bu doğruymuş

Suyun şırıltısı çekinirmiş meğer kendi akışından

İhtimal vermemiştik, ama bu da doğru çıktı

Yaşadıklarımızdan geriye ağır aksak hatıralar kalırmış

Bu da pek yanlış sayılmaz

Öyleyse haber verin bahçeye

En güzel rengiyle açsın hüsnüyusuf

Sarıp sarmalasın duvarı sarmaşık

Vakti varken gül dalının

Doyasıya salınıp dursun rüzgârda

Ortalık paramparça, ayakların altı mosmor

Hakkımızda kırık dökük yığınla tevatür

Bir an durup dinlesek

Büyük ihtimal biz de anlayacağız

Dile gelecek bebeğin derdini

Topal karınca, kör yılan, başsız güvercin ve ben

Çürümüş ölülerin başında nöbet tutuyoruz

Işıkları kapatıp ibadete başlıyoruz hep birlikte

Anlıyorum: meğer bile isteye

Pek çok acı biriktirmişim ben bu dilin içinde

MAHALLENİN MEYHANESİ

Meyhanenin yoksuluyuz; sohbet zayıf, şarkılar serin

Karşı masadan çifte mutsuzluk gönderilmiş soframıza

Gömlek cebinde asabi çizgiler, harami ipek mendil

Kabul edin, bu alkol dolu kadeh üstümüze zimmetli

Hiç durmadan tüten bu simsiyah yalnızlık

Parmak uçlarına pek uygun

Gökyüzüne kurun bu akşam çilingir sofrasını

Sarhoşluk en çok kuşlara yakışıyor

İnsanoğlunun gözü kara

Eline ne geçerse boşluğa fırlatıyor

Soluk almadan istifliyor çöpleri paltosundan içeri

Hakkı olmayan elmanın peşinde koşturuyor durmadan

Gelin, kumar oynayalım

İhanetlerimizi ortaya koyarak anlaşalım birbirimizle

Kazananın elinde kardeş ölüsü kalacak bir tek

Sakinleştirici ilaçlar, suç aleti sözcükler; epeyi mal mülk

Korkudan bitirilememiş cümleler

Kabahatin savunmasında kanıt olacak pahalı itiraz

Ruhumuz kadar dolandırıcı, üçkâğıtçı, sahtekâr vaatler

Titrek kalemin yazdığı anlaşılan soysuz uzlaşma metni

Biz hepimiz

Oyunları baştan kazanmış hepimiz

Varsa eğer mermi atan oyuncaklarımız; kurşun askerler

Hançerler, kasaturalar; ustura ya da bıçaklar

Ve elbette şişe parçaları, cam kırıkları, jiletler

Ne güzel parlıyor, değil mi; katilin elindeki ay ışığı

Herkes adının ilk harfini

Meydanda sahipsiz yatan cesedin sırtına kazısın

Yerdeki şehvet kadar gerçek değiliz nasılsa hiçbirimiz

Acı çekmeyecek bundan sonra sinir uçları

Nefret, boşaltırken kendini pahalı bedenlere

Damarları birbirine bağlayıp firar edeceğiz bu dünyadan

Çırılçıplak koşacağız genelevlere doğru

Başıbozuk sokaklarda fotoğraflarımızı arayacağız 

Nereye gideceğimiz tabelalarda kanlı oklarla gösteriliyor

Ezberlenmesi gereken duaları

Afişlere koyu kelimelerle yazmışlar

Bizi hapsettikleri üniformalardan çıkış yok

Cadde mağazalarının vitrininde

Tanrının yeni modelini sergilemeye başlamışlar 

Kredi kartları ve şirket faturaları olan bitene şahit

Kutsal kitapların genişletilmiş basımı var piyasada

Kurtlanmış yaranın üstüne basın kızgın mührü

Günün sonunda

Başöğretmen kırmızı kurdele takacak göğsümüze

Tanıdık birinin fotoğrafını yapıştıracaklar karnemize

Yemin ederim

Sevgilime pahalı hediyeler alacağım doğum gününde

Söyleyin, bileyim;

Kendi başıma ne yapacağım ben bu kupkuru sözcükleri

Ekmek, su, tuz değil öpüşürken dudaklardan sızan iniltiler

Göğse yaslayıp uyutacağımız

Bebek ninnisi değil ortalığa dökülen fısıltılar

Seni sevmeye yetmiyorsa ne işe yarar bu dil

Bunca gözyaşı, bunca ihanet; bu kadar kırgınlık

Porselen tabaklarda servis edilen zeytinyağlı mezeler

Gümüş çatal-bıçak, ipek dokuma peçete

Dilbilgisine uygun fiil çekimleri

İçimizi ağrıtan kelimeler; cinsiyeti belli olmayan sesler

Kurallara uygun cümleler

Savunmamız sağlam

Getirin el basalım sözleşmenin ilgili maddesine

Bildiklerimiz bu kadar; hayata dair başka sözümüz yok

Kadeh boşaldı, seferberlik ilan edildi, ortalık karışık

İçli bir ah bile çekemedik kendi başımıza

Çarşıda bir telaş, bir koşuşturma; esnaf tedirgin

Oyun erken bitti, sahibimiz yenisini başlatacak

Herkes kendine yakışan cellatı arıyor seyyar satıcılarda

Kaldırımda duran cesetin acı çekmeye niyeti yok

Ücra bir köşede durmadan içiyoruz

Masada ne varsa sarhoş oluyor

Şişenin dibinde kalan son damla şarap toprağa dökülüyor

Kural değişmiyor

Yine bir ölüyle ayrılıyoruz meyhaneden

MİSAFİRHANE KAPISI

Gece, koynunda koyu bir korkuyla uyanır

Gün, elinde keskin çığlıkla sabahı beklemiş

Kemik saplı bıçak öylesine duruyor sofrada

Toprağından sürgünlerin heybesinde zeytin-ekmek

Evin payına düşen sabır... Kilerde şarap

Fotoğrafta huzurla uyuyan çocuk

Sarımsak acısı, çorbaya katılmış azıcık reyhan

Ocakta kendini içten içe kaynatan bakır tencere

Yoksul bacalardan sızan titrek duman

Perşembeden cumaya bir türlü atlayamıyor takvimler

Emirleri mors alfabesiyle taşıyor telgraf direkleri

Anladık, bir tek ölüm duygusu terbiye edecek

Yeryüzüne sığmayan insan sürüsünü

Zabitler dolaşıyor ortalıkta delibozuk hâlleriyle

Ceplerde yağmalanacak adresler

İşaretlenmiş kapı numaraları, tenha vakitler

Eli kanlı haber ajansı açık etmiş şifreyi

Yangının ortasında petrole bulanmış üstüpü

Gökten üç elma düşer, meydan ana baba günü

Uzaklarda yanan şenlik ateşi

Parlak takılarla süslenir korkak anıtlar

İntikam peşindeki kılıç dolaşır durur bahçede

Yaprağın ömrü ağacın kökünde saklı

Hazır olun, lodos kıyıya yaklaştırıyor batıkları

Yenilmek kaderiydi baharın ilk çiçeğinin

Yolun sonunda kahramanlar yorgun

Tekerlemelere dili dönmüyor masalların 

Gece uyandı, elinde morarmış yalnızlık

Kadınlar, aceleyle çıkardı emanet giysileri

Erkekler, sığınakları fazladan bir kere daha kilitledi

Çocuklar, ölülerin arasına sakladı oyuncaklarını

Pencerenin önünden çekil

Ürkek adımlarla yürü karanlıkta

Coğrafyanın kedisini kucağından bırak, eşyaları toparla

İlkin yeni adlarımızı ezberleyeceğiz

Doğum yeri ve saati bekleyebilir

Bir ayna bulalım

Yüzümüze bakıp kim olduğumuzu öğreniriz belki

Belki tanıdık biri çıkar karşımıza

Sınırları unut; yokluğun işlerine karışma

Hayatın işi sorulara cevap bulmak değil, şüphe uyandırmak

Bunu anlamak çok mu zor

Bir ay dökülür ortalığa akşamı beklemeden

Renginden daha büyük ay

Kalbi tutsak alan bulutlar

Kenar mahallelerde neler oldu

Hatırlamaz bunu gün doğumunda işi olmayan kimse

Kalkın çocuklar, sıkı giyinin; gidiyoruz

Burası da değil yurdumuz

KÜFENİN DARASI

Adımızı

Herkesin göreceği bir yere bırakıp kaçalım şehirden

Bu topraklarda yaşadığımıza dair tek şahit yok

Kayıtlara göre saksıdaki sardunya kimsesiz

Çekip gitti mutfaktan fesleğen kokusu

Sokağın kapısı kırık

Duvarın oyuğunda saklanan mektubun sahibi

Ortalıkta değil epeydir

Gözaltları morarmış, tiftik çorabın ilmeği kaçık

Dededen kalma kırk düğme yelek düşüyor omuzdan

Kimsenin üstüne uymuyor sırma işlemeli gömlek

Tanıdık gelmiyor sitenin girişinde yazılı alfabe

Sırtımızda bir efsanenin gittikçe ağırlaşan yükü

Sıranın bize gelmesini bekliyoruz kaygıyla

Dağlar

İmparatorluklar gibi dalgalanarak yıkılıyor art arda

Bir coğrafyanın kalbi tam da böyle kırıldı işte yollarda

Duduk sesiyle gömdük ölüleri çölün ortasına

Acem işi bir masalın ortasında ağlıyor kuşlar

Ezberlediğimiz kelimeleri bir araya getirip

Örtüyoruz insanoğlunun günahlarını

Dönmeyenlerden anlıyoruz kayıp sayısını

Parmakları donanlardan nehrin soğuğunu

Uzakların hiddetini elbette biliyorduk

Ama bir türlü öğrenemedik elimizi tutan katilin niyetini

Parçalanmış kaç beden bıraktık kim bilir geride

Yanı başımızda yenilgi hikâyeleriyle korkutulmuş halk

Geçkin yaşa rağmen yüreği esir alan tıfıl merak

Bir türlü anlayamıyoruz

Neden peygamberi yok Farisî dillerin

Tuza yatırdım dilimi, sessizliği incittim

Eksik dişlerimle çiğnedim peksimeti

Lodos söndürdü tencerenin ateşini

Hayata olan borcumu

Elimden gelen suçları işleyerek ödedim

Ekmek ve su kaldı yedekte, gece uzun

Kösteği çıkar, saati kur ve toprağa uzan

Uykunda yürümeye çalış uçurumun kıyısına

Düşlerini çocukluktan kalan oyuncaklar oyalasın

Kayıp tekerlemeleri topacına dolayıp çevir

Çevir, tüm hatıraların başı dönsün

Kartal kalksın, dal sarksın

Bulmacanın eksik harflerini de bulup çıkar torbadan

Aralıksız şarlayan gök, hangi çiçeği ıslattığını unutsun

Bak, yağmurun arasına ufak tefek ışıltılar karışmış

Dikkat et, bıçkın bir küfür de çıkar birazdan karşına

Herkes usulca çekilmiş kendi kuytusuna

Karanlığın aynasına saklamışlar bayram hediyelerini

Adını bir taşın altına bırak ve ayrıl buralardan

Yoklama yapılırsa şehri terk ettiğimiz anlaşılmasın

UNUTMA BENİ ÇİÇEKLERİ

Başarabilir miyim, bilmiyorum

Yaşadıklarımı unutmayı deneyeceğim ilk iş

Yastığın altına yaşadığımız önemli vakitleri sakladık

Saatler, her daim ilk buluşmaya ayarlanmış

Akrep, bir türlü ilerlemiyor başka mevsime

Çekip alsanız onu hüzün demetinin içinden

Kırılan boynunu onaracak yetim karanfil

Rüzgârgülü de öğrenecek böylece

Günbatımlarında hangi yöne kanat açacak

Ahali esrik, bilen yok; kafile hangi köprüden geçip

Hangi düzlükte soluklanacak

Tenimize kırbaçla çizilmiş sarp güzergâhlar

Yenik bir tarihi orada bırakıp

Tek başına yürüyoruz esreden üstüne

Küskün laleler sırtını göğe çevirmiş

Ağzımızın kıyısında çam sakızı çoban armağanı ıslık

Kovulduğumuz coğrafyaların bozuk lehçesi

Yol boyunca dökülen çeyizlerin parıltılı pulları

Süslü giysiler, nişan yüzükleri, dantel evlilik çiçeği

Ah ile vah arasında kalan yerlerde konaklayacağız

Omuzdaki heybeye anılarımızı doldurmasaydık keşke

Belki daha kolay olurdu

Bu kadar ağır yük olmadan ölülerin üstünde yürümek

İzin verirlerdi belki

Şarkılarda yalınayak baş kabak dolaşmamıza

Kimse kafasını geriye çeviremiyor, omuzlar düşük

Baş eğik, koltuk altına saklanıyor eğreti çığlık

Kelimeler alfabede rehin, kendi sesiyle konuşan yok

Ağıtlar, dağın yasak yanında çekiyor çilesini

Gölge karaborsaya düşmüş, ekmek alacak para yok

Kurtuluş umutları kadınların bacak arasında saklı

Hiç durmadan çöle gömülüyor sübyan bedenler

Büyük felaketin üstüne asıyorlar vergi levhasını

Emirler kıldan ince, küfür kılıçtan keskin

Yerde bulduğumuz kimlik kartları yırtık

Elleri kanatan dikenli tellere çare bulmak gerek

İşe yarar avuntu, avucun ortasına haklı sebep

Olmuyor, genç kızlar bembeyaz saç örtülerini söküp

Suyun karşısına fırlatıyor

Haritanın kirli renkleri çıkıyor aniden ortaya

Denize yurt kurmaya çalışan son taş parçası da

Karaya ayak basıyor nihayet

Çocuklar, tanrının elini tutuyor kayığın içinde

Kimseye söylemiyorlar sırlarını

Gecenin utanma duygusu saklanıyor ağızlarda

Balığın payına oltanın ucundaki iğne düşüyor yine

Hiç başlamamış bir önceden

Asla bitmeyecek bir sonraya dönüyor günler

Gözlerimiz yanlış tarafa bakıyormuş; doğrudur

Elden ne gelir, sevgili orada duruyor hâlâ bir başına

KARANLIĞIN SURETİ

Çocuklar,

Komşu alfabeleri yağmalayarak öğrenir ilk kelimeleri

Aynı gökyüzünü paylaşmak uğruna

Sivri burunlu ayakkabılarla dövüşür halklar

Sofrada çatal bıçak; pencerede jiletten keskin bakış

Çorbanın böğründe aynalı taraftan saplanmış kaşık

Ağaca tünemiş serçe anlam veremez olan bitene

Gelin

Günahlarımızı birbirimizin içine saklayalım

Hayata dair tuhaf hikâyeler anlatalım çocuklara

Uysal ninniler söyleyerek uyutalım yetimhaneleri

Ölü evinde bir kap yemek, taziyede hüzünlü bakış

Aşure pişirdik; nohut oda, bakla sofa

Tepside güneşin hiç bitmeyen batışı

Kâsede karanfil kokulu ikindi vakti

Kızlarının kulağında zincirli küpe deliği

Balıkların haberi bile yok kıyıdaki telaştan

Kovayı daldırsak şimdi denize, etraf ışımadan

Suyun yırtılışı yanımıza kâr kalacak

Tanıdığımız tüm kapılarda sultan mührü

Bahçe duvarında çarpı işareti

Ahali aralıksız ibadet ediyor kuytuluk köşede

Böyle giderse paylaşacak sevap kalmayacak ahirette

Başkasının yarasına bakmıyor kimse. Bilen yok

Kendini öldürecek daha kaç katil çıkabilir içimizden

Suya, toprağa ve havaya saçılmış yıldızları

Toplayarak çıkalım sabahın karşısına

Bu viran gönlü rüzgâra bırakalım

Mümkünü varsa; bir tek o okşasın çıplak teni

Tıkırtılarını duyup suretini göremediğimiz korkuları

Kilitli kutulara hapsetmişler

Gecenin asıl rengini görmek ne mümkün bu telaşla

Yol kapalı, ahali ateşe yaklaşıyor, gözlerde sürme

Ortalık zifiri karanlık, idare lambası kullanalım

Ümit edelim de hikâyenin sonu güzel olsun

Gün ağardı, el ayak çekildi metruk binalardan

Nar mevsimi geçti; sular serinledi, yapraklar dökük

Yarasalar kör yüzyılı bekleyecek avlanmak için

Yıldızları yan yana gömüyoruz göğün içine

Ölülerin gölgesi

Tek başına düşmeyecek artık çölün üstüne

Aynı dili paylaşmak uğruna

Kavgaya başladı yine ağzın içindeki hırıltılar

Sevgilim

Gel, biz seninle başka yere gidip orada sevişelim

HİCRET KOKUSU

Kahramanların madalyalarını koklamak

Aklına gelmedi kimsenin

Yoksul bir ülkenin iç cehennemine fırlatılırken insanlar

Yırtık haritaların dışında talim yaptı amele taburları

Uzaklarda, dağ başında; bulutların üstünde kuruyan duman

Kıtlık zamanı; ekmek, süpürge tohumundan

Kilerde kalan erzak çaresiz

Cumhuriyet ordusu beslenecek çift öğün

Süt dişleri pazarda haraç mezat

Şehvet talan ediyor körpe teni

Uçurumun dibinde göğün saklı zaferleri

Leş kargaları uçuşuyor miladi takvimlerde

Yanık et kokusu duyan var mı coğrafyanın bu yanında?

Karşımıza çıkan ilk gün doğumunda

Kuşlarla birlikte başlayacağız ibadete

Memleketin sınırları yeniden çizilecek kış sonunda             

Binanın hâli harap; tahtalar gıcırdıyor, ağız kuru

Sımsıkı kapanmış pencere, korkarak tütüyor ocak

Darmadağın köşeye misafir olmuş örümcek ağları

Kemikler ayazdan dert yanıyor

Rutubete kurban gitmiş diz kapakları

İncecik dudaklarıyla sızlıyor eklem yerleri

Yağlı hamurla avutuluyor derin ağrılar

Mermi pahalı, kasatura ile deşin tarihin işkembesini

Ordunun çift pırpırlı zabiti süngü takmış tüfeğin ucuna

Korkudan din değiştirmiş bir çift turna

Teşkilat, kapı önünde nöbette

Başkumandanın emri:

Kökünden kazınacak kızların saçları

Kimyasal mermi fırlatacak namlular

Tası tarağı toplayın, medeniyete gidiyoruz

Karanlık çöküyor aniden coğrafyanın üstüne

Farklı dilde yağıyor yağmur

Sürgün şehirlerde zamanı eskitme vakti

Arızalı saatleri gecenin hakkından düşelim

Gürültülü adamlar geçiyor sokaktan

Çocukları çuvalların arasına saklayın

Devlet, genç bedenlerle besliyor ateşi

Davul sesinden anlaşılıyor: Aşiretler kaybediyor savaşı

Anılardan başka ışığın kalmadığı tuhaf bir ömür bu

Denedik, olmadı. Olmasın.

Mümkünse boyun eğmediğimiz yazılsın tarihe

Alacağa sayılsın bu seferki gidişimiz

MUHACİR YARA

Kelimelere güvenip boşluğa hikâyeler sarkıttım

Sonu olmayan masallar uydurdum dünyaya

Acıyı azaltacak merhemi sürün yaranın üstüne

Yola çıkın, unutun aklınıza gelen ilk harfi

Her neredeyse

Arayıp bulun eziyeti bitirecek sihirli kelimeleri

Bu çöl sıcağında tek bedene sığmazken korku ve kaygı

Kılıç artığı herkes gökten yardım bekliyor. Kutsal kâseler

Tren katarlarına erkenden istiflenmiş

Katıksız ekmek yemekten

Tüyleri dökülmüş din adamlarının

Efendi evlatlara yakışan iş arıyoruz bahçede

Polis sirenleri ikiye bölüyor sohbeti

Sabaha kadar kül tabağında yakıyoruz hatıraları

Taşı taşla kırdık, demiri demirle kestik

Topraktan cam yaptık, camdan nazar boncuğu

İnsanı sudan yaratan efsanelere inandık

Âdem’i var eden Havva’ya

Nuh’un heybesindeki toprağa ve tohuma güvendik

Korkarak yürüdük dağların ve nehirlerin kıyısında

Kuytuya yerleştik; vakit doldu, çıktık mağaramızdan

Kavanozun içinde kör olmaktan korkan mum ışığı

Yüzümüzde

Mucizeleri umursamayan çocuk bakışları

Kuşlarla konuşmayı bilseydik keşke

Suların sesinde ağlardık canımız çektiğinde

Süleyman'ın dilinde anlatırdık derdimizi rüzgâra

Ayrılığa iyi gelen söz öğrenseydik

Elimimizi kolumuzu daha az oynatırdık gurbet ellerinde

Bu kadar şaşırtan ne hepimizi?

Coğrafyanın kaybedip tarihin kazandığı zamanlarda

Şarkılar elbette ağlatır insanı

Bir aşk kaç parçaya bölünür sanıyordunuz siz?

Kalbine derin darbe alan ülkeler kaça ayrılır?

Ortalık kırık dökük cam; ruhumuz tuz buz

Gelin yeni kâbemizde ibadet ederek başlayalım güne

Yemeği birlikte yiyip birlikte içelim sofradaki şarabı

Kavganın sonunda tanrının hayatta kalması için dua edelim

Kelimelere bağlayıp uçuruma sarkıtıyorum kendimi

Bütün meziyetim şimdilik bu, çok da gelmeyin üstüme

Yemin olsun, çare bulamazsam aklımdan geçenlere

Boynumu çizerim hepinizin gözünün önünde

MÜSRİF MANZARA

Elbette pişmanız bu kadar yakın durduğumuz için insana

Takvimlerden doğduğumuz günü çıkarabiliriz isterseniz

Gök dipsiz kuyulara fırlatmış kursağındaki renkleri

Gül ağacına yazılan umutlar

Nehir yatağında akıp gitmiş

Yeryüzü ıslanmasın diye ergen yağmurlarda

Toprak damları dövüp duruyor erkekler

Kadınlar

Sırtını güneşe dönmüş cepheden oğul bekliyor

Börtü böcek

İğne yapraklı ağaçların altında ibadete hazırlanıyor

Günün en eski hâli: Daldan düşen yaprak

Toprağın rahminde ilerleyen nişastalı yumru

Siyah örtüyle her yanı kaplayan akşam

Dayanamayıp inancını yitiren gölgeler

Gel, 

Sonraya dair hoyrat sözler yazalım niyet kâğıtlarına

Kelimelerin ilk harflerini

Bile isteye unutalım kitapların arasında

Aklımızda kalan şüpheli adresleri ziyaret edelim

Eksik kalmasın aşk kırgınlığı ve bağışlanmaz bahar

Bırak, üstüne günah yüklenmiş biri

Tutup tam ortasından yırtsın tarihi geçmiş inançları

Tavaftaki ayak izlerini kim isterse o süpürsün sokağa

Üstümüzü örtelim

Bu yalnızlık, bu kimsesizlik üşütüyor ruhumuzu

Yaşlandık, çöplüğü kurcalamayı terk etmeli

Yokluğu ve yoksulluğu tasarruflu kullanmak gerek

Hecelere ayırarak söyleyelim istersen birbirimizin adını

Geldiğin vakit uyandır beni bu bitkin uykudan

Kavrulmuş kahve kokusu sarsın evin her köşesini

Guguk kuşlarının yaptığını yap sen de

Sıcak yatağa yerleştir yetim yumurtaları

Bilirsin; ben senin olan her şeyi

Sorgusuz sualsiz büyütürüm avuçlarımda

Zaman, elbette hızlı olacaktı yokuştan yuvarlanırken

Biz elbette hesabını soracağız günü gelince

Başı da sonu da felaket olan bu hayatın

Tanrım,

Çocukların yokluğunu gösterme bize

Eziyetten uzak tut çember çeviren parmakları

Yorulduk bunca zaman insanlara komşu olmaktan

Öldüğümüz tarihi silelim artık yazıldığı her yerden

GEÇKİN YOLCU

Söyleyin bilelim, bizi bu yurttan kim kovacak?

Hayat, aklına estikçe tehlikeye atıyor kış aylarını

Avucun ortasında gün ışığı görmemiş mühür

Elin üstünde gereğinden koyu çizgiler

Ayakların altı şiş, parmak araları tuzlu kırmızı

Omuzlarda iz bırakmış elbise askısı

Odadaki boşluktan payımıza düşen

Kısa, küçük, korkak adımlar

İç avluda işlenmiş kibar tespih püskülü

İşte yine aklımızı işgal eden o kavuşma anı

Çıplak tavanda büyüyüp duran film kareleri

Yağmur başlar başlamaz

Herkes ve her şey çekip gidiyor evden

Akşam yemeği tek kişilik, sofrada bir kadeh şarap

Dilini anlamadığın bir günah yaklaşıyor masaya

Yalnızlık delice korkutuyor kanepeyi

Parçalayıp çıkarabilirsin bileklerini morartan kelepçeyi

Miskinliği bırak, yürü istediğin yöne, yeterince büyüdün

-Böyle vakitlerde kendimi terk edip nereye gidebilirim ki!

Aramaktan usanmak yakışmaz yolcu değil yol olana

Her nerede saklı ise bulmak gerek mucizevi cevapları

Buralarda bir yerlerdeydi yarım bırakılmış hayâller

Gel koşalım rüzgârın ardı sıra

Gönlümüzü kır çiçeklerine kaptıralım; iri yarı papatyalara

Ölümle derdi olmayan menekşelere

Bak, yanı başımızdan tavşan olup kaçıyor günler

Elde, kırlangıçlara yakışan ömür

Duvarda herkesi gözyaşına boğan manzara

Sahipsiz bir kentin alfabesi uyukluyor çantada

Zarfın içinde

Öteki dünyadan olması muhtemel mektuplar

Çırpınıp durmasın artık istavrit oltanın ucunda

Sokakta kendine rastlamak canını yakıyor insanın

Arkamızı dönüp gideceğiz elbette buralardan

Bizden sonra da dolup boşalacak çarşılar

Dar koridorlarda avlayacaklar yine

Seni seviyorum, diyen bakışları

Mahalledeki gürültüden şikâyetçi olacak ihtiyarlar

Parlak binalar yükselecek art arda

Pahalı elbiseler, rugan pabuçlar; şehvetli iç çamaşırları

Vitrin aynasında herkesin hayran olduğu kendi görüntüsü

Arabalar kırmızıda durup yeşilde hareket edecek

Taksitler aybaşında ödenecek

Evsizler, parktaki en çelimsiz ağacın altına oturup

Gelip geçenin yüzüne boş boş bakacak

Bir türlü hatırlamayacak kimse

Bu yola başlarken elini tuttuğumuz kaç kişi vardı?

Şimdi içinden geldiği gibi söyle sevgilim

Bizi aşktan kendimizden başka kim kovabilir?

ŞİMŞİR TARAK

Zincir takıp meydanlarda dolaştır ellerini

Gücün olursa şehrin üst katına tırman

Bir de orada tara leylak kokan saçlarını

Güvercinler dâhil

Kimse mahrum kalmasın bu duru güzellikten

Bırak, kendinden geçsin

Salyası akan sokak köpekleri, rengi atmış tabelalar

Kaldırımlar, duraklar, evlerin dışarısı

Burnunu pencereye yapıştırmış meraklı kedi

Ahali çıldıracak elbet kıskançlıktan sen salındıkça ortalıkta

Aldırma kimseye, sihirli ayaklarınla yürü kuyunun başına

Suda dalgalanan aksini göster

Eğilip bir de orada öpeyim dudaklarını

Bu yaştan sonra içimizde kim sebep arayacak ki

Aklın zil zurna sarhoşluğuna?

Dayanamayıp açalım dili örten bez parçalarını

Tarihin zayıf halkaları saçılsın ortalığa

Mutfak dağınık, toparlamayı aklına bile getirme

Saraylarda yaşayıp uçan halılarda yuvarlanalım

Mümkün olduğu kadar uzun tutalım edepsiz bakışmaları

Sadece ikimizin bildiği şehveti

Parmakların arasında unutmuş olmalıyız

Akılda kalan çıplak hatıraları çarmıha gerip

İlk taşı birbirimizin günahlarına fırlatalım

Kuma çizilmiş işaretlere basmadan yürüyelim

Kasıkların arasına saklanan renkler kaplasın avucu

Rüzgâr estikçe tek tek dışarı çıksın ağızda ne kalmışsa

Çavdar ve anason kokusu, üzüm şırası, arpa rengi

Naneye bulanmış nefes

Sevişmedikçe bir türlü geçmeyen ölüm kaygısı

İçimizi kaplayan boşluk

Tuhaf yerlere emanet utanma duygusu

Denize yaklaştıkça tuzu çoğalan kumsal

Korkudan tir tir titreyen dalgalar

İskeleden yükselen ıslak şarap kokuları. Rahat ol;

Birbirimize dokunarak sakinleştirebiliriz sözcükleri

Gel,

Kahramanlık hikâyeleri anlatalım sabaha kadar

Saçların devletinde perçemler vezir, zülüfler fedai

Konuşurken deli telaşlı

Gülerken çocuklardan aceleci

Tünediği sandalyede serçelerden ürkek

Sevgilim beni unuttuğunu kimseye söyleme lütfen

Ne olur terk edecek kadar sevme bir daha beni

Unut gitsin ağzın kenarına ilişmiş gamzeyi

Gel, kendi yurdumuzu kuralım biz birbirimizin içine

GÖĞÜN KATLARI

Bir tek sevişirken hoşuma gidiyor yer çekimi kanunları

Alın bu malı mülkü, kim istiyorsa onun olsun

Benim aşktan başka ihtiyacım kalmadı bu hayatta

Birbirimize küstüğümüzde

Sözcükleri avutacak oyunlar oynayalım

Ağrımızı kesecek ilaçları

Kimsenin bulamayacağı sandıklara saklayalım

Yüzük taşına, tırnak diplerine, dişin kovuğuna

Gözyaşı şişesinde az biraz boşluk kalmış

Halının altına süpürelim suların artıklarını

Şubatın eksik günlerini biriktirelim albümde

Cumartesi toplayıcısı sansın bizi meslek örgütleri

Bedeni insafsız ısıtan bu yaz sıcağı

Birbirine sarılarak uyuyanların düşmanı

Üstümüzdeki giysiler gereksiz

Sağır kertenkelenin göbeği su toplamış

Fark ettin mi, öpüşmenin en güzel yerinde

Dilsiz köstebek sıvıştı aramızdan

Şimdi mümkünse

Gel de sen öğret uslu durmayı

Dünyanın dolgun kalçalarını sımsıkı kavramış avuçlara

Bak,

Memelere çıkan yokuşta

Soluk soluğa kaldı yine dudaklar

Çare yok

Kör yılan, edepsiz patikalarda sürünerek ilerleyecek

Ülkenin girişine büyük harflerle yazmışlar üstelik:

Caddelerde çıplak dolaşmak yasak

İsyan almış başını gidiyor; yollar kan revan

Az daha gecikse kolluk güçleri

Şehzade orduları padişahı katledip tahta çıkacak

Kıyamet kopacak elbet kuytuluk ormanda

Şehirler nemli

Arka sokaklarda yedek kuvvetler kaynıyor

İmparatorluk sınırları içinde

Etnik kıyıma hazırlanıyor süvariler

İstihbaratçılar gelip dayanmış

Erken öten horozun kapısına

İhtimal görüp görebileceğimiz son akşam bu olsa gerek

Sabaha sağ salim ulaşmak boş hayâl

Az sonra çekip alırlar altımızdan

Terin sırılsıklam ıslattığı çiçek desenli çarşafları

Örtündüğümüz ahlakı bir köşeye fırlatırlar

Sevgilim

Sen aldırma olan bitene; gel, vaktimiz varken daha

Birbirimizin neresini istiyorsak orasını sevelim

TAHLİYE MERDİVENİ

Pencerenin önündeki menekşeyi

Birbirimizin elini tutarak sulayalım

Süte ekmek doğrayalım

Kedilerin açlığa tahammülü yok

Sokaktaki köpekleri unutmak ne mümkün, bırak

Kapı önünde uyuklasın pörsümüş kilim artığı

Ayrılık acısı çekenler avunur belki

İçli bir Balkan şarkısı mırıldanalım

Benim bet sesime dayanır mı el âlem, bilemem

Üzerine şiirler yazdığımız kâğıtlardan

Çocuklara uçak yaparız istersen

Gideceğimiz kara parçalarını gösteren haritayı

Kim bilir nereye saklamışlar? Gece boyunca

Yelkenleri boşuna süslemedik

Şafak sökerken sulara indireceğiz gemileri

Kalbi delip geçen oklar çizeriz belki kumsala

Bizden önce yaşamış sevgili adlarını

Kimsenin uğramadığı mendireğin ayaklarına asarız

Kahrından ölen balıkları

Törenle gömeriz yosun tutmuş taşların altına

Utanmayı bırak her fırsatta sana sarılmamdan

Dokunup öpmemden sıkılma bedeninin her yanını

Bırak şehrin hengamesinde kaybolsun

Üstümüze bulaşan toz toprak

Sınır çizgisi mi olurmuş sevişenler arasında

Çıkaralım üstümüzde gereksiz ne varsa

Giysileri, kokuları, renkleri

Adımızın önüne eklenmiş yalan yanlış unvanları

Bize ait olmayan bakışları söküp atalım yüzümüzden

Ortalık yerde birbirimize çırılçıplak sarılmaktan başka

Hiçbir ilaç iyileştiremeyecek ruhumuza işlemiş illeti

İlk iş meydanlarda birbirimizin elini sıkıca tutmak

Biliyorsun, sonrası kendiliğinden oluyor

KIŞ VAKİTLERİ

Sevgilim, gel bitir artık

Civar yöreleri kasıp kavuran gün dönümü felaketlerini

Bak, üstümüze doğru geliyor göç mevsimi

Küreklere sıkı asıl, hava bozacak, mümkünse çekip al

Kıyıya pamuk ipliğiyle bağlı aşkları fırtınanın öfkesinden

Hasat zamanı başakları kurtar kindar yağmurun elinden

Sonbahar kalkıp gitmeye hazırlanıyor şehirden

Sıkı tutunalım öyleyse eylülün ortasındaki serinliğe

Elde kalan öpüşmelerin tadını çıkaralım

Ayrık otlarının kuşattığı yerlerde ısrarcı olmak gerek

İstersen ekim ayında, öğle vakti, herhangi bir cumartesiye

Uyumak için yatak da serebiliriz

Kasım geçip gitti nihayet; buna da şükür

Aralık kapıdan uzun boylu çarşamba giriyor

Sokaklardan çekelim eli ayağı

Ocakta ıhlamur kaynarken kısık sesler evde otururmuş

Derin çukurlara sığdıralım gece ağrılarını

Cemaat bütün umudunu lodosa bağlamış

Cuma namazında, selâdan sonra, şadırvanın kıyısına ilişip

Yaralı ömrün çocukluk aşkı gibi bakacağız birbirimize

Nüfus kâğıdı ağarmış, kimin umurunda

Saçlar koyu şarkılar dinliyor durmadan

Günün arasına sıkışmış uyku vakitlerinde

Çimenliklere yuvarlanıyor ergen kızlar

Edepsiz köşelere kaçıp saklanmış oğlan çocukları

Avlular kızgın, çatıda burnundan soluyor bacalar

Bu kadar umutsuz olma

Bambaşka bir masala başlarız her perşembe

Belki öğreniriz, şubatta pazartesiler biraz eksik

Gündüzün boyu karanlıktan kısa

Gelişinden belliydi zaten; salı sallanıyor, ikindiler aksak

Gün ışığı haber vermeden gömüldü dağlara

Buna hazırdık

Siyahlar giyinip ucuz matemler aradık pazarda

Günler, selde sürüklenen ahşap parçaları

Zaman, kimse fark etmeden ayrılıyor taşra kasabalarından

Oltanın ucuna bağlı eğreti ömrü geriye çekelim

Muhtar, kıyıdaki sağlam bir direğe bağlasın evleri

Kalbimize gönderilen mektupları kilitli sandıklardan çıkaralım

Herkes gözlerini başka tarafa çevirmiş, bu iyi fırsat

Birbirimizin ayıp yerlerine bakalım pişman olana kadar

Birbirimize sarılıp usulca uzanalım kışın bittiği saatlere

Aklımıza gelirse, ateşler içinde utanmadan sevişelim

ZEYTİN AĞACI

Ana rahmine benzeyen sığınak buldum sende

Her fırsatta dudaklarını öpmek istiyorum

Acıyor, denecek benim için; dokunduğu yer acıyor

Acıyacak elbet

Kanayan yaradan başka ne ki ağzımın içi?

Olur olmaz zamanlarda

Arkasını dönüp gidiyor, diyecekler

Terk ediyor şehri; kollarını sığdıramıyor alfabeye

Haklılar; kabul etmiyor yurduna beni bildiğim kelimeler

Sen yokken neye yarayacak dünyanın sesleri?

Gökkuşağının altından geçince çocuklar

Hangi dilekleri gerçekleşecek?

Tırtıl, kelebek olup uçmayacaksa günün sonunda

İpek kozayı ne diye örüp duruyor bu kadar iştahla?

Ulaştığım menzilde sen olmayacaksan niçin çıkayım yola?

Sevgilim, ölümcül parmaklarınla

Yazgımı işliyorsun göğsündeki gergefe

Sıkılmış yumruğun içinde

Hiçbir anahtarın açamadığı kilit

Gözlerinde kimsenin bilmediği ürkütücü bakış

Dilinde mevsimleri üşüten söz

Seninle ne vakit gizli saklı sevişmeye kalksak

Tanımadığımız adamlar yürüyor peşimizden

Ayak izlerimizi silelim karın üstünden

Belki bu sefer kurtuluruz avcının tuzağından

Eşkâlimiz sır değil kurdun kuşun arasında

Tarlalarda kekik kokusu; ovalarda hasat vakti

Aklım ermiyor

Hangi hakla hapsediyorlar kız babalarını karanlığa

Ve ne diye öldürüyorlar annelerin biricik oğullarını?

Mevsim döndü, yaprak düştü, rüzgâr esti

Mülteciler gibi kendimde saklandım bütün kış

Kimsenin olmadığı kayalıklarda dolandım

Ihlamur ağaçlarının altında uyudum

Sana giden patikaların gölgesinde konakladım

Şarkılardan çok marş söyledim, zafere dair

Senin aktığın çeşmelerden içmek istedim suyu

Vakti geçmiş zeytin tanesi kadar siyah ve acıyım şimdi

Bakarsın, sofrana gelirim bir sabah ekmeğin yanında

Dudakların dokunur belki kesik yerlerime

Sevgilim, kaybettiğim tüm renkleri senin içinde buldum

Gün, senin olduğun taraftan yükseldi

Etraf sen varken aydınlık oldu bir tek

Gel, son bir kez daha kucağına al beni

Senin ayakların olmadan

Yürümem mümkün değil kalan yolu

HUZUR SÖZLEŞMESİ

Sevgilim, hangi elimle okşardım saçlarını; unuttum bunu

İzin versen, derdimi elbette paylaşırdım kuşlarla

Kimsenin bu kadar uzağa gitmesine gerek yoktu

Birlikte yaşlanacağız ey güzel yalnızlık

Acemi çıraklar anlamayacak halimizden

Savaş bitince kahramana kavuşacak prenses

Kaf Dağı’nın ardına hapsedilecek cadı kazanı

Uçmak için güvercine gök lazım; kimse korkmasın

Kömür karası perçemler bu sefer de yanmayacak

Mumdan kanatlar, akşamı sabaha kavuşturacak

Şehrazat, şimşir tarak saklıyor koynunda

Tüylerini efsanelerle tarayacağız Zümrüdüanka‘nın

Su kenarlarında konaklarken gürültü yapmayın

Her mağarada farklı masal delikanlısı uyuyor

Sıra sizde, hikâyedeki canavar çıktı işte karşınıza

Âdem’i, Havva’yı, dişlenmiş elmayı kurtarın zindandan

Öğrenin; kan emmese de doyar bebekler

Kurt, kuzuyu yemeden de büyütür yavrusunu

Kartal, serçenin yuvasını talan etmeyi insandan öğrenmiş

Ellerimiz, parmaklarımız, tırnaklarımız

Kahramanların emaneti iç gömlek, tılsımlı yüzük

Teni ikiye ayıracak bıçak, günahı temizleyecek sokak

Cenazelerde takılacak duvak, mutfakta saklanan lekeli önlük

Arkasından hüzün geliyorsa insan daha hızlı yürüyor

Acı koşturuyor, kırgınlık soluk soluğa, keder şahlanmış

Sevgilim, başımıza gelen felaketleri

Daha açık nasıl anlatabilirdim evdeki oyuncaklara

Nasıl dağıtabilirdim bunca sıkıntıyı ikimiz arasında

Toplayalım olan biteni bir araya ve eşit paylaşalım

Kırgın sözler gecelerin payına düşsün

Koltukta uyuklayan mutluluk, kedilerin hakkı

Ucu keskin kalemler imzalasın borç senetlerini

Kutsal emanetlere yer buluruz nasıl olsa bavulda

Mahkeme kürsüleri, icra daireleri, yeminli mali müşavirler Bak, senin tarafında duran eşyalar alev püskürüyor

Günahları masaya bırakıp elimi çekiyorum zarfın içinden

İlk iş, ruhumu temizleyeceğim bir meydan çeşmesinde

Sevgilim, yanımda uyurken

Saçlarının ansızın uzadığını fark ettim

Korkma az sonra olacaklara, yükselen çığlıklara aldırma

Tuhaf biri koşuyor işte yine arkamızdan

Sakın dönüp bakma geriye, bekle olduğun uzaklarda

Sıkılırsan adını rüzgâra yaz

FALAFEL

Elden gelirse birbirimizin vicdanı olalım bu kavgada

Bütün gün dolaştım durdum mezatta

Kebapçıların tümü çift bıçak

Kuzular ilk bakışta anlıyor kasabın niyetini

Belediye başkanı

Nüfus idaresinde kahve içecek öğle vakti

Büyük ihtimal

Akşama doğru yangın da çıkar tapu dairesinde

Bahçedeki çiçekler kavruluyor sıcaktan

Soğanlar sasımış, sarımsağın püskülü saygısız

Toprağın mahremine yaymış kendini

Yoruldum, uykusuzum, karnım aç

Tarlaları yiyip nehirleri içebilirim

Nasıl olsa herkes temiz, giysiler ütülü

Birazdan vahiy de iner eşrafa

İbadet sonrası

Kepenkleri birbirinin üstüne kapatır tezgâhtarlar

Gel, vaktimiz varken birbirimize yürek olalım

Çıfıt çarşısında oturup boğma rakı içme zamanı

Akdeniz kanla imtihan edip duruyor kendini

Kilise çanları şehrin göğsünde çalmaya başlar yakında

Esnaf, havrada yakışıklı bir ölüyü duvara çiviler

Ortalık darmadağın, suratlar allak bullak

Kılıcın kestiği başı camiden çıkarmak zor olacak

Oysa pazarda tüm balıkçılar katıksız esmer

Zeytindağı'ndan tanrıya giden yol kestirme

Herkesin tabağında kızarmış top top köfte

Avluda kısmetini bekleyen kedilerin tümü dişi

Çölün ortasına kuyu açılmamış diye

Boğulacak su bulamayacak sandınız bizi

Boş verin bu sahtekâr dünyanın dertlerini

Gelin, bu kızıl kıyamette

Birbirimizin taşınacak cenazesi olalım hiç olmazsa

AYRILIŞ TÖRENİ

Bunların hepsi geçip gidecek, bitecek elbet sıkıntılar

Ayrılık sancısı, yalnızlıktan dem vuran sözler

Kahredip duran rezil yoksulluk

Ömür boyu sırtladığımız göç yolları

Yazık, kulak verdiğimiz şarkılar

Efkârlı makamdan söyleniyor artık

Dönüp bakmaya korkuyoruz arkamıza

Bizim hayatımızla oynanıyor meydandaki kumar

Ardından çekip gidiyor herkes evine

Çeşmenin akarı kendi tasını dolduruyor

Merhamet çadırları kurmuşlar köşe başlarına

Bırak, dağınık kalsın

Şehrin ne kadar hikâyesi varsa parlak ışıklara dair

El âlem bu kadar şehvetle isterken yanıp yakılmayı

Toprak atmasın kimse ateşin üstüne

Bırak,

İstediği yerden tutuşsun ahalinin etekleri

Sofradan artanların akıbetini

Kursağına düşkün çakallar düşünsün

Dert etme, yırt gitsin haritanın sende kalan tarafını

Taşlara saklanmış sihir uzakta

Gün batımında

Kimse beklemiyor pencere önünde bir diğerini

Unut, yağlanmayı bekleyen kapı menteşelerini

Şifa taşıdığı söylenen meczup ırmakları

Geceleri arsızca titreşen gökyüzünü köylere eşit paylaştır

Adlarımızı gömdüğümüz mezarları yık

Birbirimiz için ettiğimiz yeminleri unut

Fırlat at ortalığa, önceye ait ne varsa cebinde

Ne kadar buğday kırıntısı, kaç mısır koçanı

Hasat artığı ne kalmışsa torbanda

Tarla farelerine dağıt ambara sığmayan hububatı

Kovulduğumuz dilin seslerini öylece bırak olduğu yere

Kim isterse o tanelesin koruk salkımlarını

Kimin payına düşerse düşsün yakışıklı ağaçların gölgesi

Kim isterse o toplasın bundan sonra ekşi narları

Gel, daha vakit varken

Gönlümüzce sevişip içli şiirler okuyalım birbirimize

Rüyamda gördüm: Dağlara

Bizi büyüten sulara dönüyoruz seninle ikimiz

 ÇİSELTİ

Şehrin de dili var; kavganın da, yenilginin de…

İnsanların arasına karıştın ve gördün

İhanet salgını kaplamış sokakları

Kuru soğuk, aradığımız adresleri üşütüyor

Soylu harfler bulmamız gerek yenilgimizi anlatmak için

Madem

Kimsenin şikâyeti yok yıldızları kışkırtan rüzgârdan

Madem herkes zifiri karanlıkta da buluyor yönünü

Bırak, kim isterse o tarasın katilin saçlarını

Aldırma ateşin hiddetine; bırak, yanıp kül olsun mahalle

Kaynasın kurusun katran, küle dönsün kömür

Sana mı kaldı ocağı söndürmek

Otur yanıma, al eline kâğıt kalemi, vakit geldi

Annesi olmayan çocuklar için

Küçük sözler yazacağız deftere. İstersen

Babası erken ölenler için bilmeceler sorarız haramilere

Sonunu kimsenin tahmin edemediği

Akıl oyunları oynarız kutsal taşlarla

Şaşırma gün doğumunda karşına çıkan manzaraya

Yoksulların tanrısı mum yakıp otları tutuşturmuş

Bırak, cesareti olan sorsun hayatın hesabını

Şarkılar uğruna yeni dil öğrenmeye başladım

Kına yakılmış avucun derdini anlamak için renk oldum

Kadınlar gözlerine rastık çekti kör kuytulukta

Kalabalıkta

Bir tutam söze daha ihtiyacım vardı nefes almak için

Belki tuhaf işaretlere, suskunluğu dile getirme uğruna

Yurdundan kovulanlar için ayırdığım kelimeleri

Kimsenin bulamayacağı yerlere saklamalıyım

Sen de

Evinden uzak olanların cebine

Sıcak cümleler koymayı unutma

Pencereyi ürkek açanlar için uyduruk alfabeler bul

Bırak yağsın kar üryan bedenin üstüne

Göğün karşılama töreni belki de bu

Aynayı yüzüne çevir ve bak; anla artık

Şehrin de, kavganın da, yenilginin de dili

Kendi dilimizden başkası değil

HARABAT

Akşam oldu, panayır yerini boşaltın

Araya gurbeti sokmadan bakalım birbirimize

Eksiksiz dokunalım açlık çeken parçalarımıza

Eksiltebiliriz belki payımıza düşen ağrıyı

Hesap hanesinden düşebiliriz kırgınlığı

Mümkün değilmiş kurtulmak boynumuza asılı yaftadan

Etimize basılı damga kim olduğumuzu açık edecek 

Gelin, iki şehir arasındaki yalnızlıkları son kez yürüyelim

Bir nehre bakar gibi geçmedi ömür

Dağın altında kaldı kadeh

Taş ezdi parçaladı efsaneleri

İnsan eti çürümeye, söz kokmaya başladı

Kambur tepeleri acımadan kırbaçladı coğrafyanın sahipleri

Dişlerimi çıkarıp öyle oturdum yanına

Tırnaklarımı söküp yumruğumu rüzgârda imtihan ettim

Ara bul, üstümde seni yaralayacak ne saklıyorsam

Jiletleri, zincirleri, piyango biletlerini; bildiğim dilleri

Gazetelerden kesilmiş tehdit kelimelerini

Rüzgârı yağmurla terbiye et, âşığı hasretle uslandır

Senden sakladığım eğri büğrü denizleri suyla doldur

Sırtımı yasladığım tepelerin kumlarını süpür

Fareler korkup kaçsın çölün deliklerinden

Senin uğruna harcamaya hazırım ben

Biriktirdiğim tüm harfleri ve rakamları

Yeryüzünün ilk ihanetini senden öğrendim

Ne kalmışsa kırık dökük aklımda, senin sesin

Senin adınla başlıyor tanıdık yıkımlar

Bak; döl ve servet terk etmeye başladı kafileyi

Peşimizi bırakmayacak mazlumun ahı

Renkler kirli, çarşı kimsesiz, hane viran

Vakitli ölümün kendisi ne büyük lütuf

Çocuklar çıktı nihayet sokağa

Alın götürün ihtiyarları buradan

İTİBAR KAYBI

Anneler, gereksiz yere öldürüyor

Konuşmayı geç öğrenen çocuklarını

Vergi dairesi oyuncaklara el koyuyor

Her bayram, Arafat‘ta, daha ilk gün

Babalık hakları icradan satılık

Kemikler çatırdıyor, yataklar kırılgan

Az daha titresek soğuklarda

Yolları kaplayan ateş ölüleri ayaklandıracak

Eldeki fener bir tek kendine aydınlık

Kokular çekilmiş ortalıktan

Kenarda köşede tek tük pencere gölgesi

Sesler çaresiz

Şarkıların nakaratını tek başına söylüyor ağaçlar

Terk edilmiş imparatorlukta

Bekaretini korumaya çalışıyor sınır boyları

Ürküyorum bu kadar uzun bekleyişten ve ansızın

Omzumdaki serçeyi göğün derinliklerine salıyorum

Hiç tanımadığım biri, biraz fazla esmer

Suratını katranla boyuyor başka bir Kürdistan uğruna

Kediler, gözlerini gideceği kadar uzağa çekiyor

Atların kemiklerini sayıyoruz, her seferinde bir fazla çıkıyor

Doğduğum şehri bulamıyorum haritalarda

Geç de olsa anlıyorum öğretmenlerin kızmasının sebebini

Arkamdan gelen biri, yazdığım her sözü siliyor

Yokmuşum gibi davranıyor sınıftaki herkes

İsmim yazılmamış meğer yoklama listesine

Bunu yeni öğrendim; yanık köylerin kokusu

Koyu renkli kalemle çizilmiş atlaslara

Derslerdeki asıl eksiğimi de anlıyorum nihayet

En yakın arkadaşım ayağımın altından çekiyor yeryüzünü

Nereye kadar düşeceğim yazmıyor tarih kitaplarında

Kimse bilmiyor uçurumun dibinden kim toplayacak

Sürgün halklardan arta kalan parçaları

Telaşlı adımlarla yürüyorum herkese benzemek hevesiyle

Elimden gelmiyor bir yama daha dikmek yüreğin üstüne

Hiçbir dağa sığdıramıyorum bildiğim bakışları

Gerçek bir kimlik edinmeliyim çok geç olmadan

Kalabalıklarda tanınmak için fosforlu gömlek

Göğüste altın rozet ve omuzlarda apolet

Gecenin kıyısına yeni bir yurt, ahalisi seyrek memleket

Bir kol, bir bacak; uzuvları tahrik eden kelimeler

Manzarayı örtecek kadar perdelik kumaş

Yağmur sıkı yağmaya başladı, renklere dikkat

Süründüğümüz kireç akıp gider, çizgiyi aşarız

Parlak ışıklar yanar, vitrin aydınlanır

Herkes kendi cehennemini yaratır

Ülkenin ipotekli bir köşesinde

Dip odalara saklanan çocuklara

Konuşmayı öğretmeye çalışmayın boş yere

Biliyor olmalısınız:

Söylenen her söz vasiyet

Cepteki kumaş mendiller yolculuk alameti

SON YEMEK

Herkes kahramanların mezarlarını merak ediyor

Vicdanımıza gömdük oysa biz ahlak ölülerini

Efendiler açık sözlü olalım:

İçimizden geçen nehir, başımızda bekleyen dağ

Kalbimize çizilen hudutla hesaplaşıyoruz

İlkin, alfabedeki seslerle

Ceplerine bahar kokusu sığdırmaya çalışan bu cahilin

Ne işi var soframızda?

Unutun bildiğiniz kuralları

Tencerede kaynayan hatıralar kurşuna dizilecek ilkin

Ardından kadınlar, çocuklar

Kalkın sabaha tutunalım, silahın çıplağına

Dut yaprağına sarın tütsülenmiş etleri

Sırası gelen yaklaşsın cepheye

Çay demlensin ocakta, fırında pişsin börek

Dönebilirsek koparırız ekmeğin ucundan

Elbette dişleriz zeytini kırık yerlerinden

Kilitlemeyin kapıları, pencereler aralık kalsın

Yatakları derli toplu tutun

Yolcu, uykusunda dindirir sancısını

Ne diye korkuyorsunuz yaklaşan fırtınadan

Kimi kurtaracaksınız sanki bu felaketten

Hünerli hırsızdan neyinizi saklayabilirsiniz

Cellat gelip dayanmış adlarımızın önüne

Boynumuzu alacakmış, alsın

İnsaf için zaman yok

Cenk vakti, cinnet vakti, cinayet vakti

Fırsat verin fincanların kendini hayra yormasına

Kadeh ve şarap koyun asmanın dibine, hakkıdır

Örtüleri serin, yastık lavanta koksun

Testiyi dolu tutun, yanına maşrapa

Zamanı geldi: Vicdanı terk edin köşeye

İlerleyin ateşin yükseldiği yere doğru

Bekletmeye gelmez kardeş kavgası

Çözün halatları, indirin gemileri kızaktan

Açın toplanmış yelkenleri

Hasret çekmek zordur gurbet akşamlarında

Rüzgârınız kolay, denizleriniz sakin, ufkunuz açık olsun

Çarıkları sıkı bağlayıp kılıcı sağlam tutun

Yüklenelim göçü, yüreğin son parçası eşikte kalsın

Taze gelinler kazanan tarafın hanesine misafir

Üvey ablalar bir ömür temizlikten sorumlu

Sütanneler her daim Ermeni

Boynu bükük kaynana ganimet

Sürgün güvercin vakitsiz çalıyor kapıyı

Kursağında ürkek bir soru:

Size kardeş diyebilir miyim?

Suratımıza topluca çarpılıyor anlaşmanın maddeleri

Unutun Kadeş Savaşı’nın sonuçlarını

Tarihe eklenen yaralı bölümler var, coğrafyadan sınıfta kaldık

Dağlara bakmak yasak, kimse inanmıyor hikâyenin sonuna

Bilen yok;

Dicle, fısıltıyla söylenen ağıtlara izin verecek mi?

Fırat, iniltilere tahammül eder belki bu sefer

Uysal yerinden darbe alıyor inançlarımız, aldırma

İpliğe düğüm at, demiri kaynat, camı yapıştır

Su ve ışıkla sür toprağı, siperleri kumla doldur

Bırak, havariler ve sahabeler tutuşsun ilkin cenge

Kirvelikten payımıza düşen borcun lafı mı olur

Siverek’ten Halep’e yol çıkmış falımızda

Kalıcı değiliz, soluklanmak için durduk mezarlığınızda

İşte size annenizin miras bıraktığı keskin sözcükler

Babalarınızdan aldığınız yetim yürüme biçimleri

Çöllerin uygun bulduğu kavruk ten renkleri

Kesik parmakların köfteye kattığı şehvet; bak,

Masa dağınık; ekmek başka, tuz başka tarafta

Her kavim, kendi dilencisine sadaka veriyor

Ortaklık bitti; cenneti ateşe verdik, abdest bozuldu

Kıblesini alıp evine gitti herkes

Efendiler, toprağın sahibi değişti

Mülk Allah’ın, kiracıyız bu dünyada hepimiz

Kan akmadıkça anlaşılmıyor

Kimin dost, kimin düşman olduğu

Şehirler, tanrılar ve yasa kitapları yalan söylüyor

Kuşatma günlerinde komşunun malı hak, karısı helâl

Anlamış olmalı çarşaf ve nevresim takımı

Kucakta çıplak uyutulacak ergenliğe adım atan çocuklar

Tarlalar; tohum ve çam ağacı anlamış olmalı

Asmadan toplanan üzümleri başkası yiyecek

Mutfakta pişen yemek, ucu koparılmış ekmek

Elbet şişenin dibinde kalan iksir başkasına kısmet

Toprağın sahibi değişti, ardından suların tadı

Gergin bir merak içinde bekliyor artık bütün mutfak

Kim bilir hangi baharat kapatacak tarihin kekre acısını?

Kim bilir hangi mezara sığacak bunca ahlaksız cenaze?

Mezarlığa giden kestirme yol, içimizden hangisi?

BEDELLİ ÖLÜM

Tanrım, nereye götürüyorsun bu ölüleri?

Bütün bu ayıpları nerede saklayacaksın?

Seninle yan yana gelmekten

Hiç bu kadar utanmamıştık Usul!

Elimizden gelse uydurma tarih yaratacağız 

Doru atların ıslah edildiği yaban illerinde

Sen, ben ve temiz kalmayı başarmış kırbaç püskülü

İçimizde dayanması zor çöl hikâyeleri büyütüyoruz

Yeryüzü acıyla uslandırıyor insanı

Kırmızı kalemle çiziyorlar adımızın üstünü

Kadastro dairesi tel örgü çekiyor geçtiğimiz sınırlara

Rütbe almış zabit

Tekmeleyerek ıslah ediyor coğrafyanın şarkılarını

Yaranın üstüne barutu dök ve ateşle

Terk et sürekli katledildiğin memleketi

Silkin kalk yerinden; hazır ol hesaplaşmaya

Sevapları yazan meleği fırlat at omzundan

Çıban patladı, ortalık cerahat; irin ve safra

Herkesin elinde sivri demir, çiftli kanca

Arastada et parçaları, can çekişen çığlıklar

Tuzlayıp durma deriyi; bırak, kim kusacaksa kussun

Gözünü bağladıkları mendille sil akan kanı

Suyu ve otu al kurbanın önünden. Çekinme

Bas ve yürü haritanın üstünde hangi ceset duruyorsa

Kural bu: Ezel yok, ebet olmayacak

Masumiyeti doğuracak rahmi çoktan deşmiş parmaklar

Senin yokluğunda eksik umutlar büyüttüm Usul!

Çok geç anladım: Kardeş öldürmek için

Yardıma ihtiyaç duymuyor insanoğlu

Toprak, içten içe başlatıyor kendine yakışan her yangını

Yıkayıp durmayın artık ölüleri, kokusu çıkıyor

Oturun su kıyısına, çocuklara ekmek bulun

Kovayı sarkıtıp Yusuf’u yukarı çekin

Herkes torbasındaki günahı havaya savursun

Kadınlar kendilerinden de saklasın olan biteni

Memelerin terli bölgelerinde sahipsiz diş izleri

Kurudukça çatlayacak elbet giysiye bulaşan döl artığı

Ortalıkta emekleyen babası meçhul bebekler

Erkeklerin ceplerinde avuç avuç sabır boncuğu

Sübyan çocuklar, sabır taşına anlatacak başlarına geleni

Olan biteni unutun. Utancı saklamaya yetecek

Karmaşık çizgiler çizelim kumların üstüne

Kızların yüzüne zülüf, oğlanların bıçağına çentik

Bırakın, arkamızdan kim ağlayacaksa ağlasın

Geride kalan sözcükler

İstediği kadar özlesin çekip giden sesleri

Bunu bilelim yeter:

Tanrım

Biz sürgün yollarında kırılırken

Sen hangi sokaklarda dolaşıyordun?

Muhacir Kelimeler Haritası

(hamse mesnevinin son parçası)

Sedat Şanver

İletişim

sedatsanver@gmail.com

yazikulturu@hotmail.com

Baskı Öncesi Hazırlık

Yazı Kültürü

Baskı

Bassaray Matbaası

Sanat Caddesi, No: 1/5 Çamdibi İş Merkezi

Çamdibi/ İZMİR

0.232.457 71 48

Baskı Tarihi: 10.10.2016

Yazı Kültürü

Yerel Süreli Yayın

Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü: Sedat Şanver ÖĞE

Yönetim Yeri: Atatürk Mahallesi, 927 sokak No. 4/ 1

Bornova/ İZMİR

0.507.801 22 37

issn: 2146-5290-17